19 września, w rocznicę podpisania Konwencji o ochronie gatunków dzikiej flory i fauny europejskiej oraz ich siedlisk, obchodzimy Dzień Dzikiej Fauny, Flory i Naturalnych Siedlisk. Celem tego święta jest zwrócenie uwagi na pilną potrzebę ochrony dzikiej przyrody i naturalnych siedlisk.

Dzień Dzikiej Fauny, Flory i Naturalnych Siedlisk to ważne święto, szczególnie w czasach, gdy dla dzikiej przyrody, wypieranej przez człowieka i jego wciąż rosnące potrzeby, pozostaje coraz mniej miejsca. Rozrastające się miasta, drogi, przemysł, osiedla domków na przedmieściach, przekształcanie terenów rolniczych, regulowanie rzek, osuszanie obszarów podmokłych, masowa turystyka - wszystko to sprawia, że kurczą się lub zanikają naturalne siedliska, a wraz z nimi zamieszkujące je gatunki roślin i zwierząt.

W związku z obserwowanym spadkiem liczebności wielu gatunków dzikiej fauny i flory i realną groźbą ich wyginięcia, w latach 70-tych ubiegłego wieku Rada Europy rozpoczęła negocjacje, które zakończyły się stworzeniem międzynarodowej umowy - Konwencji o ochronie gatunków dzikiej flory i fauny europejskiej oraz ich siedlisk. Konwencja ta, zwana potocznie Konwencją Berneńską, została podpisana 19 września 1979 r. w Bernie. Państwa, które są stronami Konwencji są zobowiązane do realizowania działań mających na celu ochronę zagrożonych i ginących gatunków oraz ich siedlisk, prowadzenia działań edukacyjnych i rozpowszechniania informacji dotyczących ochrony dzikiej fauny i flory oraz podjęcia międzynarodowej współpracy mającej na celu ochronę gatunków transgranicznych.

Na terenie Unii Europejskiej gatunki oraz siedliska chronione są w ramach wciąż rozwijającej się sieci obszarów Natura 2000. Celem funkcjonowania Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 jest zachowanie określonych typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków, które uważa się za cenne i zagrożone w skali całej Europy oraz ochrona różnorodności biologicznej.

Podstawą funkcjonowania programu Natura 2000 są dwie unijne dyrektywy, tzw. Dyrektywa ptasia i Dyrektywa siedliskowa:

• Dyrektywa ptasia (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa - wcześniej Dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa) - określa kryteria do wyznaczania ostoi dla gatunków ptaków zagrożonych wyginięciem;
• Dyrektywa siedliskowa (Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory) - ustala zasady ochrony pozostałych gatunków zwierząt, a także roślin i siedlisk przyrodniczych oraz procedury ochrony obszarów szczególnie ważnych przyrodniczo.

Obecnie sieć Natura 2000  w Polsce obejmuje ok. 20% powierzchni lądowej. W jej skład wchodzi 849 obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty (obszarów "siedliskowych" - przyszłych specjalnych obszarów ochrony siedlisk), a także 145 obszarów specjalnej ochrony ptaków.

Więcej o Naturze 2000 w serwisie internetowym Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.