Z okazji 25. rocznicy zatwierdzenia Dyrektywy siedliskowej, sieci Natura 2000 i powstania programu LIFE, Komisja Europejska, Parlament Europejski, Rada oraz Komitet Regionów ogłosiły 21 maja 2017 r. Europejskim Dniem Sieci Natura 2000. Deklaracja w tej sprawie została podpisana 15 maja 2017 r. podczas specjalnej imprezy w siedzibie Komisji Europejskiej w Brukseli.

Początek świętu dał realizowany od 2013 r. hiszpański projekt "Dzień Sieci Natura 2000" dofinansowany ze środków programu LIFE. W 2015 r. projekt ten został zwycięzcą Nagroda Obywatelskiej w ramach konkursu Europejska Nagroda Natura 2000.

Celem ustanowienia Europejskiego Dnia Natura 2000 jest promowanie osiągnięć prawodawstwa i przepisów Unii Europejskiej związanych z programem Natura 2000 oraz korzyści, jakie przyroda dostarcza człowiekowi i gospodarce.

W ramach obchodów 25-lecia zatwierdzenia Dyrektywy Siedliskowej, sieci Natura 2000 i powstania programu LIFE, od 24 do 25 maja 2017 r. odbędzie się międzynarodowa konferencja dotycząca ochrony muraw kserotermicznych, którą organizuje Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Krakowie. Jest ona częścią projektu LIFE "Ochrona siedlisk kserotermicznych na obszarach Natura 2000 na Wyżynie Miechowskiej". Podczas konferencji zostaną zaprezentowane efekty działań zrealizowanych w projekcie, a w czasie sesji terenowej - wybrane obszary Natura 2000 objęte projektem.

Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 jest światowym ewenementem w zakresie międzynarodowej obszarowej ochrony przyrody. Podstawą jej funkcjonowania są dwie unijne dyrektywy - tzw. Dyrektywa ptasia (Dyrektywa 2009/147/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa) oraz tzw. Dyrektywa siedliskowa (Dyrektywa 92/43/EWG Rady z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory). W myśl tych dokumentów każdy kraj członkowski Unii Europejskiej ma obowiązek zapewnić siedliskom przyrodniczym oraz gatunkom roślin i zwierząt, o których mowa w tych dyrektywach, warunki sprzyjające ochronie lub zadbać o odtworzenie ich właściwego stanu. Ma się to odbywać m.in. poprzez wyznaczenie obszarów specjalnej ochrony ptaków (OSO) oraz specjalnych obszarów ochrony siedlisk (SOO).

Sieć Natura 2000 została utworzona na terytoriach 28 państw członkowskich, obejmując ok. 20% całkowitego obszaru lądowego UE. W Polsce w jej skład wchodzi 849 obszarów siedliskowych oraz 145 obszarów ptasich. Głównym celem funkcjonowania sieci Natura 2000 jest zachowanie określonych typów siedlisk przyrodniczych i gatunków roślin i zwierząt, które uważa się za cenne (znaczące dla zachowania dziedzictwa przyrodniczego Europy) i zagrożone wyginięciem w skali całej Europy. Cel ten ma być realizowany poprzez wyznaczenie  i objęcie ochroną obszarów, na których te gatunki i siedliska występują. Działania w zakresie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej flory i fauny mają służyć zachowaniu lub odtworzeniu różnorodności biologicznej Europy, co jest jednym z priorytetów działalności Unii Europejskiej.